TỔNG THẦU EPC
Xuất phát từ những đặc điểm cơ bản của hình thức về hợp đồng tổng thầu EPC. Là các công việc của dự án hay gói thầu được giao cho nhà thầu thực hiện tất cả trọn gói trên cơ sở hợp đồng được ký kết.
Nên việc tổ chức quá trình thực hiện rồi phạm vi quyền hạn hay trách nhiệm giữa Chủ đầu tư và Nhà thầu cũng có những thay đổi rất đáng kể. Những thay đổi này đã và đang đặt ra những yêu cầu mới về quản lý thực hiện, trong đó:
1. Về quy trình quản lý
Xét về quy trình quản lý thực hiện Hợp đồng EPC thì có một vài vấn đề được nghiên cứu làm rõ.
Như là: nội dung về các tài liệu mời thầu EPC, trình tự và các thủ tục lập, thẩm định và phê duỵệt về thiết kế – tổng dự toán. Rồi việc giám sát thực hiện hợp đồng và vai trò của nhà Tư vấn do Chủ đầu tư thuê, công tác nghiệm thu, thanh toán, bàn giao công trình hoàn thành.
2. Về các tài liệu thiết kế để giao thầu EPC
Đối với các dự án hay gói thầu thông thường, chủ đầu tư phải tổ chức lập và thẩm định thiết kế kỹ thuật để thi công theo phân cấp để có được cơ sở lập hồ sơ mời thầu và cùng thực hiện lựa chọn nhà thầu theo quy định.
Tuy nhiên thì với hình thức hợp đồng tổng thầu EPC thì việc lập thiết kế kỹ thuật, thiết kế kỹ thuật được thi công rồi được chuyển giao cho nhà thầu để thực hiện.
Nên các tài liệu thiết kế được sử dụng để giao thầu EPC chỉ có thể chính là thiết kế các cơ sở trong dự án đầu tư xây dựng công trình đã luôn được thẩm định theo quy định.
3. Về giá hợp đồng
Việc ký kết hợp đồng EPC theo giá nào khi chưa có thiết kế và tổng dự toán công trình được duyệt là vấn đề mà cả Chủ đầu tư và Nhà thầu đều quan tâm.
Giá Hợp đồng EPC có thể được Chủ đầu tư và Nhà thầu thoả thuận theo một số phương thức như: giá trọn gói, giá có điều chỉnh, giá tính trên cơ sở chi phí cộng phí hoặc giá mục tiêu. Trong các phương thức giá hợp đồng này thì giá trọn gói có nhiều lợi thế do nhà thầu phải có trách nhiệm tối đa trong quá trình thực hiện hợp đồng.
Tuy nhiên, trong điều kiện cụ thể của nước ta hiện nay, việc áp dụng phương thức giá trọn gói cần phải tính đến các yếu tố như: mức độ chính xác khi xác định giá hợp đồng còn thấp, các yêu tố dẫn đến rủi ro trong quá trình thực hiện hợp đồng còn cao…
Do vậy việc áp dụng phương thức giá trọn gói thích hợp đối với các dự án quy mô nhỏ với thời gian thực hiện dưới 12 tháng. Đối với các dự án/gói thầu phức tạp, có thời gian thực hiện dài thì việc áp dụng phương thức giá có điều chỉnh là phù hợp với điều kiện là cách tính điều chỉnh giá như thế nào là phù hợp.
4. Về nghiệm thu thanh toán
Xuất phát từ yêu cầu phải tạo được quyền chủ động, linh hoạt cho nhà thầu trong việc tổ chức thực hiện dự án/gói thầu nên việc tổ chức nghiệm thu và thanh toán trong Hợp đồng EPC về nguyên tắc được thực hiện theo giai đoạn thực hiện hợp đồng hoặc theo hạng mục công trình hoàn thành.
Với nguyên tắc này thì Nhà thầu được chủ động trong việc điều phối, kiểm tra công việc trên hiện trường theo tiến độ thực hiện hợp đồng mà không bị lệ thuộc nhiều vào sự kiểm tra giám sát thường xuyên của Chủ đầu tư cũng như thời gian tiến hành công tác nghiệm thu, qua đó giảm được thời gian gián đoạn trong thực hiện công việc.
5. Về sử dụng nhà thầu phụ
Một trong những đặc điểm nổi bật của hình thức Hợp đồng tổng thầu EPC là việc sử dụng các nhà thầu phụ. Trong các hợp đồng giao nhận thầu xây dựng thông thường, nhà thầu được lựa chọn có thể cần hoặc không cần nhà thầu phụ tham gia thực hiện các công việc của hợp đồng.
Vấn đề được đặt ra ở đây là cần bổ sung các quy định trong quản lý để tạo ra cơ sở pháp lý cho việc điều tiết các mối quan hệ giữa Tổng thầu và Nhà thầu phụ để một mặt đảm bảo được quyền tự chủ trong hoạt động sản xuất kinh doanh của các nhà thầu, mặt khác bảo đảm cho việc thực hiện Hợp đồng EPC không bị ảnh hưởng bởi các biến động, thay đổi về nhà thầu phụ và hợp đồng giao thầu phụ.
